Słownik poprawnej polszczyzny
  • Wydawał się być…
    26.06.2003
    26.06.2003
    „Wydawał się kontynuatorem…” czy „Wydawał się być kontynuatorem…”? Czasownik wydawać się w połączeniu z przymiotnikiem (np. „Wydawał się gruby”) nie potrzebuje być, ale co z rzeczownikiem? Tu jest chyba konieczne być – inaczej brzmi dziwnie. Proszę rozstrzygnąć tę kwestię. Słownik poprawnej polszczyzny PWN odnosi się tylko do użycia tego czasownika z przymiotnikmami, nie mówiąc nic o rzeczownikach i przez to sugerując, iż tak samo powinno być z rzeczownikami – tj. bez być. Mnie się jednak nie chce wierzyć, iżby miało to być błędne, gdyż wyczucie językowe większości osób, które o to pytałem, jednogłośnie wskazuje na być. Będę wdzięczny za pomoc.
  • Wyklęte przykładowo
    5.12.2016
    5.12.2016
    Szanowni Państwo,
    kilka razy spotkałem się z opinią redaktorów, że słowo przykładowo powinno się zastępować wyrażeniem na przykład. Tymczasem ani w słowniku języka polskiego, ani w słowniku ortograficznym, ani też w słowniku synonimów PWN nie opatrzono go żadnym kwalifikatorem, co moim zdaniem oznacza, że oba są równoważne. Czy z przykładowo jest jakiś problem, który pozostaje dla mnie tajemnicą?
  • wykorzystywać
    21.06.2002
    21.06.2002
    Proszę o ustosunkowanie się do wyrazu wykorzystywać w funcji stosować do (np. „Tej odmiany wełny mineralnej nie opłaca sie wykorzystywać do tego celu ze względu na jej wysoką cenę”). Dawno temu na kursie redaktorskim spotkałam się z krytyczną oceną takiego wykorzystywania i zaleceniem polonisty, by zamiast tego używać m.in. wyrazu wyzyskać. Było to jednak prawie 30 lat temu i nie widzę, by to zalecenie się przyjęło. W tekstach technicznych, jakimi sie zajmuję, wolę od tego czasu stosować zamiast wykorzystywać. Czy słusznie?
  • Wypust
    14.06.2018
    14.06.2018
    Szanowni Państwo,
    zastanawiam się nad poprawnością używanego nagminnie w odniesieniu do pewnej grupy produktów słowa wypust. W branży alkoholowej, w angielskiej nomenklaturze funkcjonuje słowo release, używane w odniesieniu do nowego produktu.

    Czy mogliby Państwo ustosunkować się do spolszczenia wypust i zaproponować poprawną formę językową?

    Z poważaniem,
    Jakub Grabowski
  • względnie
    12.03.2002
    12.03.2002
    Mam kłopot z wyrazem względnie, a w zasadzie z interpunkcją w okolicach tego słowa. W zdaniach typu: „Proszę o informację względnie interwencję” traktowałem ów spójnik jak lub i przecinka nie stawiałem. Niestety, w Słowniku Poprawnej Polszczyzny (PWN, 1999) znalazłem: „względnie: 2. spójnik o znaczeniu «ewentualnie, bądź»: Do dokumentów prosimy dołączyć oryginał matury, względnie poświadczony notarialnie odpis” – z przecinkiem!

    Pozdrawiam,
    Piotr

    PS. sjp.pwn.pl w ogóle nie ma spójnikowego znaczenia słowa względnie :-)
  • Zabaione
    31.01.2017
    31.01.2017
    Szanowni Państwo,
    ciekawi mnie słowo zabaglione. Co właściwie oznacza po włosku i co mogło sprawić, że nie doczekało się jakiegoś polskiego odpowiednika? Czyżby deser ten był na tyle jedyny w swoim rodzaju?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • zajexxście
    16.06.2004
    16.06.2004
    Mam takie pytanie: czy słowo zajexxście (xx jest celowym „wykropkowaniem” przeze mnie liter) jest wulgaryzmem, czy też nie? Kolega twierdzi, że nie, a ja mu mówię, że jest.
    Dziękuję za odpowiedź.
  • zaniedbywać
    12.09.2011
    12.09.2011
    Czy pacjent zaniedbywał leczenia, czy leczenie?
    Pozdrawiam
    Marek
  • zarówno…, jak…
    6.03.2007
    6.03.2007
    Szanowni Eksperci!
    Nurtuje mnie problem, czy po wyrażeniu zarówno…, jak i należy użyć formy liczby pojedynczej, czy mnogiej. Na przykład „Zarówno lenistwo, jak i nadgorliwość jest wadą (są wadami?)”.
    Proszę o rozstrzygnięcie
    Aleksandra Kowal
  • zatrzymiemy
    10.09.2011
    10.09.2011
    Skąd pochodzi forma zatrzymiemy, w znaczeniu zatrzymamy. Nie mogę jej znaleźć w żadnym słowniku. Czy jest ona poprawna?
    Piotr
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego